Do gắn bó mật thiết với chiến trường Tây Nguyên suốt hai cuộc kháng chiến nên ông gần gũi và hiểu biết sâu sắc cuộc sống và tinh thần quật cường, yêu tự do, trung thành với cách mạng của nhân dân các dân tộc thiểu số trên mảng đất này của Tổ quốc. Ông đã sáng tạo nên hai tác phẩm nổi tiếng là “Đất nước đứng lên” và “Rừng xà nu”.
2. “Rừng xa nu” viết vào mùa hè năm 1965 rút từ tập truyện “Trên quê hương những anh hùng Điện Ngọc”. Tác phẩm là một bản anh hùng ca mang đậm tính sử thi và cảm hứng lãng mạn về cuộc chiến đấu của nhân dân Tây Nguyên, về cuộc chiến tranh kì diệu của họ.
3. Trong bản hợp xướng trầm hùng về tinh thần quật khởi và cuộc nổi dậy đấu tranh bất khuất của dân làng Xô Man nói riêng, Tây Nguyên nói chung, nổi lên nốt nhạc âm vang nhất. Đó là Tnú, một nhân vật được tác giả xây dựng khá sinh động, đã kết tinh được những phẩm chất cao đẹp của người dân Xô Man, là niềm tự hào của núi rừng Tây Nguyên hùng vĩ.
Phân tích bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu
II. Phân tích nhân vật Tnú.
1.Chặng đường thứ nhất: Đấu tranh tự phát.
-Sự xuất hiện nhân vật Tnú qua lời kể của cụ Mết với dân làng.
– Từ thân phận mồ côi, khổ cực lớn lên trong sự che chở, đùm bọc của dân làng, Tnú trở thành niềm tự hào của cả dân làng.
-Như người dân Xô Man “có cái bụng thương núi, thương nước”, Tnú sớm có lòng yêu quê hương làng xóm sâu nặng, gắn bó mật thiết với từng mảnh đất quê hương (Suốt ba năm xa nhà đi chiến đấu, lòng Tnú luôn day dứt một nỗi nhớ về tiếng chày chuyên cần, rộn rã của người dân làng Xô Man mà âm thanh của nó đã thấm sâu vào máu thịt, tâm hồn anh từ thủa mới lọt lòng. Dù đã rửa ở suối rồi, Tnú vẫn xúc động để cho vòi nước của làng mình giội lên khắp người với những cảm giác mơn man, mát lạnh. Tình cảm này, Tnú đã mở rộng thành tình yêu Đảng, yêu cán bộ của Đảng. Ngay từ nhỏ, Tnú đã được cụ Mết, người truyền yêu ngọn lửa và khát vọng tự do cho dân làng Xô Man cho hay “Cán bộ là Đảng. Đảng còn, núi nước này còn”.
– Vì vậy, ngay từ đầu, Tnú đã xuất hiện với phẩm chất anh hùng Tây Nguyên. Tnú là con người gan góc, táo bạo, dũng cảm, gương mẫu đi đầu và luôn luôn quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, nguy hiểm để hoàn thành nhiệm vụ. Bất chấp sự khủng bố dã man của kẻ thù (chặt đầu những người nuôi giấu, bảo vệ cán bộ), Tnú vẫn cùng Mai tiếp nối công việc cao quý của cha anh, vào rừng bảo vệ nuôi giấu anh Quyết – một cán bộ trung kiên của Đảng làm cho người Xô Man có thể tự hào “Năm năm, chưa hề có một cán bộ bị giặc bắt hay giết trong rừng làng này”.
– Tnú là người kiên trung, thủy chung với cách mạng và luôn luôn chủ động, bình tĩnh sáng suốt xử lí trước những tình huống khẩn cấp, hiểm nguy (phân tích chi tiết Tnú rất khôn ngoan khi băng rừng qua thác như một con cá kình nhằm bảo đảm an toàn. Song vẫn có lần, kẻ thù bắt được Tnú. Tnú đã nuốt ngay lá thư vào bụng. Bọn giặc bắt Tnú khai người nào là cộng sản. Tnú đặt tay lên bụng mình nói: “Ở đây này”. Lưng Tnú ngang dọc những vết dao chém của bọn lính. Tnú còn là con người giàu lòng tự trọng, trung thực và trung thực với cả chính mình).
– Tnú là người có lòng căm thù giặc sâu sắc. Đối với quê hương, gia đình, vợ con, cán bộ Đảng thì Tnú yêu thương hết mực, với bọn giặc tàn bạo, dã man thì Tnú căm thù như lửa bốc cháy ngùn ngụt.
Nỗi đau đớn và niềm căm giận của Tnú trước cảnh quân giặc hành hạ vợ con anh và sự bất lực của anh là đoạn văn thật bi thương, tràn đầy xúc cảm và ấn tượng “Hai con mắt anh như hai cục lửa lớn… tay bứt đứt hàng chục trái vá mà không hay”…Hành động trả thù của Tnú quyết liệt, dứt khoát: “Tnú đã nhảy xổ vào giữa bọn lính”.
– Tnú còn là người có tinh thần bất khuất hiên ngang trước kẻ thù (Giặc đốt mười đầu ngón tay Tnú. “Máu anh mặn chát ở đầu lưỡi. Anh đã cắn nát đôi môi rồi”. Nhưng Tnú vẫn cắn răng chịu đựng với tâm niệm và ý nghĩ cao đẹp của người cộng sản như anh Quyết thường nói: “Người cộng sản không thèm kêu van”). Tnú xứng đáng là người chỉ huy đội du kích mưu trí, dũng cảm của dân làng. Còn đối với kẻ thù, Tnú trở thành “Con cọp” nguy hiểm của núi rừng Tây Nguyên.
Cuộc đời bi tráng của Tnú làm sáng tỏ một chân lí giản dị mà sâu xa của cuộc sống: “Chúng nó đã cầm súng, mình phải cầm giáo!”. Nghĩa là vũ trang chiến đấu là con đường tất yếu để tự giải phóng của nhân dân.
2. Chặng đường thứ hai của Tnú: Đấu tranh tự giác.
Tnú đã vượt qua những bị kịch đau thương của cá nhân trở thành người chiến sĩ, người cán bộ có tinh thần kỉ luật cao. Sau ba năm xa nhà “đi lực lượng”, tuy rất nhớ quê hương, dân làng nhưng khi được về thăm làng, anh chỉ ở lại đúng “một đêm” như trong giấy phép của cấp trên.
Nhân vật Tnú hấp dẫn độc giả bởi phẩm chất anh hùng, gây ấn tượng bởi hình ảnh bàn tay của Tnú. Hình tượng ấy có số phận riêng, gắn chặt với cuộc đời Tnú, góp phần tô đậm thêm những nét phẩm chất cao đẹp của anh.III. Kết luận:
1. Cuộc đời Tnú là một cuộc đời đầy bi hùng. Tnú đã vượt lên trên mọi đau khổ, mọi bi kịch để vươn lên và trường thành. Đó là con người rất mạnh mẽ, quyết liệt trong suy nghĩ và hành động.2. Tnú là một điển hình hấp dẫn: vừa tiêu biểu cho số phận của người anh hùng Tây Nguyên trong thời đại mới, vừa phảng phất vẻ đẹp của chàng Đăm Săn đi bắt Nữ thần Mặt Trời.