Tiêu hóa ở ruột non
BÀI 28: GIẢI BÀI TẬP TIÊU HOÁ Ở RUỘT NON
I. GIẢI ĐÁP CÁC LỆNH
1. Lệnh mục 1
Căn cứ vào các thông tin trên, dự đoán xem ở ruột non có thể diễn ra các hoạt động tiêu hoá nào?
Trả lời: Thức ăn từ dạ dày xuống tá tràng từng lượng nhỏ theo sự mở đóng của môn vị, dộ axit cao của thức ăn xuống tá tràng là tín hiệu đóng môn vị. Khi lượng thức ăn này đã thấm đảm dịch mật và dịch tuy, độ axit của thức ăn được trung hoà bởi các muối mật và dịch tuy có tính kiềm, môn vị lại mở dê thức ăn tiếp tục xuống. Sự co bóp phối hợp của các cơ thành ruột non tạo động lực đẩy thức ăn dần xuống các phần tiếp theo của ruột, đổng thời giúp thức ăn thấm déu dịch mật, dịch tuy và dịch ruột.
Khi không có kích thích của thức ăn, gan vần tiết đều dịch mật và tích trữ ở túi mật, tuy tiết rất ít dịch và các tuyến ruột hoàn toàn không tiết dịch. Khi thức ãn chạm vào lưỡi và niêm mạc dạ dày, dịch mật và dịch tuy đều tiết ra mạnh mẽ, nhưng ruột chỉ được tiết ra khi thức ăn chạm lên niêm mạc ruột.
Tiêu hóa ở ruột non
2. Lệnh mục II
– Thức ăn xuống tới ruột non còn chịu sự biến đổi lí học nữa không? Nếu có thì biểu hiện như thế nào?
– Sự biến đổi hoá học ở ruột non được thực hiện đối với những loại chất nào trong thức ăn? Biểu hiện như thế nào?
– Vai trò của lớp cơ trong thành ruột non là gì?
* Thức ăn xuống tới ruột non vẫn còn chịu sự biến đổi lí học.
Những biểu hiện cùa sự biến dổi lí học các thức ăn ở ruổt non:
– Thức ăn được hoà loãng và trộn đểu với các dịch tiêu hoá (dịch mật, dịch tuy, dịch ruột).
– Các khối lipit được các muối mật len lỏi vào và tách chúng thành những giọt lipit nhỏ biệt lập với nhau, tạo dạng nhũ tương hoá.
* Hoạt động nhu động của ruột, nhũ tương hoá lipit nhờ dịch mật do gan tiết nhờ các lớp cơ của ruột non và tuyến gan có tác dụng trộn dểu thức ăn với các dịch tiêu hoá, các phân tử muối mật tách lipit thành những giọt nhỏ (giọt nhũ tương).
* Vai trò của lớp cơ trên thành ruột non:
– Nhào trộn thức ăn cho ngấm đều dịch tiêu hoá.
– Tạo lực đẩy thức ăn dần xuống các phần tiếp theo của ruột.
II. GIẢI ĐÁP CÁC CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP CUỐI BÀI
Giải bài tập 1 trang 92 SGK sinh học 8: Hoạt động tiêu hoá chủ yếu ở ruột non là gì?
Trả lời:
Hoạt động tiêu hoá chủ yếu ở ruột non là sự biến đổi hoá học của thức ăn dưới tác dụng của các enzim trong các dịch tiêu hoá (dịch mật, dịch tuỵ, dịch ruột).
Giải bài tập 2 trang 92 SGK sinh học 8: Những loại chất nào trong thức ăn còn cần được tiêu hoá ở ruột non?
Trả lời:
Những chất trong thức ăn còn cần được tiêu hoá tiếp ở ruột non là gluxit (tinh bột, đường đôi), prôtêin, lipit.
Giải bài tập 3 trang 92 SGK sinh học 8: Với một khấu phần hữa án đầy đủ các chất và sự tiêu hoá diễn ra có hiệu quả thì thành phấn các chất dinh dưỡng sau tiêu hoá ở ruột non là gì?
Trả lời:
– Thiết lập khấu phần ăn hợp lí, đảm bảo đủ dinh dưỡng và tránh cho các cơ quan tiêu hoá phải làm việc quá sức.
Với một khấu phần bữa ăn dầy đủ các chất và sự tiêu hoá có hiệu quả thì thành phần các chất dinh dưỡng sau tiêu hoá ở ruột non là: đường đơn 6 cacbon, các axit amin, axit béo và glixêrin, các vitamin, các muối khoáng.
Giải bài tập 4 trang 92 SGK sinh học 8: Một người bị triệu chứng thiếu axit trong dạ dày thì sự tiêu hoá ở ruột non có thể thế nào?
Trả lời:
Một người bị triệu chứng thiếu axit trong dạ dày thì sự tiêu hoá ở ruột non có thể diễn ra như sau:
Môn vị thiếu tín hiệu đóng nên thức ãn sẽ qua vị môn xuống ruột non liên tục và nhanh hơn, thức ăn sẽ không dủ thời gian ngấm dều dịch tiêu hoá của ruột non nên hiệu quả tiêu hoá sẽ thấp.