Phân tích tình yêu quê hương đất nước qua Đây thôn Vĩ Dạ, Đây mùa thu tới, Thơ duyên…

Phân tích tình yêu quê hương đất nước qua Đây thôn Vĩ Dạ, Đây mùa thu tới, Thơ duyên…

Phân tích đoạn trích Người cầm quyền khôi phục uy quyền trong Những người khốn khổ của Vích-to Huy-gô

Đề bài:

Tình yêu quê hương đất nước thể hiện qua các bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ (Hàn Mặc Tử), Đây mùa thu tới, Thơ duyên (Xuân Diệu), Tràng Giang (Huy Cận), Chiều xuân (Anh Thơ) như thế nào?

Bài làm:
Tình yêu quê hương bao giờ cũng gắn liền với tình yêu khung cảnh thiên nhiên quen thuộc. Tình yêu quê hương không trừu tượng, mơ hồ mà luôn luôn cụ thể, rõ ràng. Từ tuổi ấu thơ, mỗi người chúng ta đã có tình yêu sâu nặng với quê hương và có cảm tưởng rằng nếu không có quê hương thì sẽ không lớn nổi thành người như nhà thơ Đỗ Trung Quân đã viết. Nhiều thế hệ nhà thơ đã nói giùm chúng ta tình cảm gắn bó, thiêng liêng đối với mảnh đất chôn nhau cắt rốn. Chùm thơ Đây thôn Vĩ Dạ (Hàn Mặc Tử), Đây mùa thu tới, Thơ duyên (Xuân Diệu) và Tràng giang (Huy Cận), Chiều xuân (Anh Thơ) đã phẩn nào nói lên điều đó.

Bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ của Hàn Mặc Tử là bức tranh thiên nhiên của xứ Huế mộng mơ. cảnh vật hiện lên thật hữu tình. Hàng cau cao vút in dáng trên nền trời buổi sớm trong trẻo, dưới làn nắng mới tinh khôi. Ánh ban mai chiếu tỏa trên những tán lá cây xanh mướt, khiến nhà thơ ngây ngất thốt lên: Vườn ai mướt quá xanh như ngọc. Trong cái màu xanh mát mắt và mát cả hồn người ấy, thấp thoáng gương mặt chữ điền phúc hậu, dễ thương của cô gái Huế.
Hình ảnh quê hương trong thơ Hàn Mặc Tử mang vẻ đẹp thanh thoát, nhẹ nhàng, tạo cảm giác lâng lâng, man mác trong lòng người đọc. Đó là sắc xanh mướt của vườn cây Vĩ Dạ với Lá trúc che ngang mặt chữ điền cùng dòng Hương lững lờ trôi cứ hiện lên lung linh trong nỗi nhớ.

Phân tích tình yêu quê hương đất nước qua Đây thôn Vĩ Dạ, Đây mùa thu tới, Thơ duyên…

Nếu như trong thơ Hàn Mặc Tử, vẻ đẹp quê hương hiện lên với những dường nét mềm mại và sắc màu êm dịu thì trong thơ Xuân Diệu, hình ảnh quê hương hiện ra muôn màu, muôn vẻ. Trong bài Đây mùa thu tới, Xuân Diệu diễn tả sự hiện diện của mùa thu bằng những cảm nhận vô cùng tinh tế. Rặng liễu trong cơn mưa cuối hạ đầu thu có nét đẹp não nùng:

Rặng liễu đìu hiu đứng chịu tang,
Tóc buồn buông xuống, lệ ngàn hàng.

Hình ảnh vừa cổ điển vừa hiện đại ấy không làm giảm vẻ đẹp của khung cảnh mùa thu mà là điểm nhấn, thu hút sự chú ý của người đọc vào bức tranh diễm lệ và thơ mộng:

Đây mùa thu tới, mùa thu tới,
Với áo mơ phai dệt lá vàng.

Đất trời vào thu, cảnh vật bao phủ trong sắc thu buồn. Dường như hồn thu thấm sâu vào từng cảnh vật và hòa hợp với tâm trạng trữ tình lãng mạn của thi nhân.

Trong bài Thơ duyên, Xuân Diệu đã thổ lộ tình yêu quê hương qua những hình ảnh quen thuộc, gần gũi mà rung động lòng người:

Chiều mộng hòa thơ trên nhánh duyên,
Cây me ríu rít cặp chim chuyền.
Đổ trời xanh ngọc qua muôn lá,
Thu đến – nơi nơi động tiếng huyền.

Cảnh vật như có tình, có duyên, gắn bó khăng khít với nhau. Xuân Diệu không nhìn cảnh vật theo công thức khuôn sáo trong thơ cổ mà tìm tòi, cảm nhận, khám phá ra vẻ đẹp của một chiều thu êm ái, dịu dàng. Chiều thu hiện lên với những sắc màu trong sáng, đường nét mềm mại; không kiêu sa, lộng lẫy, rất giản dị, quen thuộc mà vô cùng gợi cảm:

… Con đường nhỏ nhỏ gió xiêu xiêu
Lả lả cành hoang nắng trở chiều
… Mây biếc về đâu bay gấp gấp
Con cò trên ruộng cánh phân vân
Chim nghe trời rộng giang thêm cánh
Hoa lạnh chiều thưa sương xuống dần.

Hình ảnh quê hương, đất nước trong bài Tràng giang của nhà thơ Huy Cận đẹp và buồn:

Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp,
Con thuyền xuôi mái nước song song.
Thuyền về nước lại sầu trăm ngả;
Củi một cành khô lạc mấy dòng.

Nhà thơ ngắm nhìn khung cảnh thiên nhiên với tâm trạng của một con người xa quê hương và của người dân mất nước, vì thế mà không tìm thấy một nét nào vui. Sóng gợn nhấp nhô trên mặt sông bao la thì nỗi buồn cũng điệp điệp, chất ngất, miên man trong lòng người. Hình ảnh con thuyền nhỏ bé, đơn độc đang xuôi dòng càng làm nổi bật độ rộng dài tưởng như vô tận của tràng giang. Củi một cành khô loay hoay lạc giữa mấy dòng nước cùng gợi lên thân phận lênh đênh, sầu thảm của kiếp người thời ấy.

Bức tranh phong cảnh tràng giang với Lơ thơ cồn nhỏ gió đìu hiu, Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều, Nắng xuống trời lên sâu chót vót, Sông dài trời rộng bến cô liêu… như thấm nỗi buồn của hồn người, vì thế mà càng thêm hiu quạnh. Tuy nhiên, vẻ đẹp của nó khơi dậy bao cảm xúc bâng khuâng, nhung nhớ trong lòng thi sĩ:

Lòng quê dợn dợn vời con nước,
Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà.

Tấm lòng yêu mến thiên nhiên của thi sĩ được gửi gắm qua những hình ảnh, âm điệu, màu sắc vừa đơn sơ, giản dị, vừa đẹp đẽ, thanh cao. Đúng như nhận xét của Xuân Diệu: Tràng giang là một bài thơ ca hát non sông đất nước, do đó dọn đường cho lòng yêu giang sơn, Tổ quốc.

Bài Chiều xuân của nữ sĩ Anh Thơ là bức tranh phong cảnh êm đềm của một vùng quê Bắc Bộ với những hình ảnh thân thương như làn mưa bụi, bến vắng, con đò, dòng sông lững lờ trôi, quán tranh đứng im lìm… chòm xoan hoa tím rụng tơi bời…, với con đê cỏ non tràn biếc cỏ rạo rực sức sống mùa xuân, làm mát mắt và mát cả tâm hồn. Tình yêu quê hương sâu đậm, thiết tha là mạch nguồn của thi hứng, giúp nữ sĩ viết nên những câu thơ mượt mà, duyên dáng, gợi nhớ bao kỉ niệm sâu sắc về làng mạc, quê hương trong lòng mỗi con người:

Mưa đổ bụi êm êm trên bến vắng,
Đò biếng lười nằm mặc nước sông trôi …
Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng
Bên chòm xoan hóa tím rụng tơi bời.

Ngoài đường đê cỏ non tràn biếc cỏ,
Đàn sáo đen sà xuống mổ vu vơ;
Mấy cánh bướm rập rờn trôi trước gió,
Những trâu bò thong thả cúi ăn mưa.

Trong đồng lúa xanh rờn và ướt lặng,
Lũ cò con chốc chốc vụt bay ra.
Làm giật mình một cô nàng yếm thắm,
Cúi cuốc cào cỏ ruộng sắp ra hoa.

Hình ảnh quê hương, đất nước hiện lên trong thơ của các thi sĩ tuy có những nét khác biệt nhưng giống nhau ở chỗ đều thấm đượm tình người. Mỗi bài thơ là một bức tranh được dệt nên từ cảm xúc chân thành, từ sự quan sát tinh tế và nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ thơ ca điêu luyện. Tất cả hợp thành lời ngợi ca, thành tình yêu non sông, Tổ quốc không bao giờ phai nhạt.

Thảo luận cho bài: Phân tích tình yêu quê hương đất nước qua Đây thôn Vĩ Dạ, Đây mùa thu tới, Thơ duyên…