Hấp thụ chất dinh dưỡng và thải phân
GIẢI BÀI TẬP HẤP THỦ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
I. GIẢI ĐÁP CÁC LỆNH
I. Lệnh mục I
– Đặc điểm cấu tạo trong của ruột non phù hợp với chức năng hấp thụ các chất dinh dưỡng của nó?
– Căn cứ vào đâu người ta khẳng định rằng ruột non là cơ quan chủ yếu của hệ tiêu hoá đảm nhận vai trò hấp thụ các chất dinh dưỡng?
Hấp thụ chất dinh dưỡng và thải phân
Trả lời:
* Đặc điểm cấu tạo:
– Diện tích bể mặt trong của ruột non rất lớn là điều kiện cho sự hấp thụ các chất dinh dưỡng với hiệu quả cao (cho phép một số lượng lớn chất dinh dưỡng thấm qua các tế bào niêm mạc ruột trên dơn vị thời gian…).
– Hệ mao mạch máu và mạch bạch huyết phân bố dày đặc tới từng lông ruột cũng sẽ là điều kiện cho sự hấp thụ các chất dinh dưỡng với hiệu quả cao (cho phép một số lượng lớn chất dinh dưỡng sau khi thấm qua niêm mạc ruột vào được mao mạch máu và mạch bạch huyết).
* Người ta khẳng định ruột non là cơ quan chủ yếu của hệ tiêu hoá dảm nhận vai trò hấp thụ chất dinh dưỡng là cãn cứ vào các bằng chứng sau:
– Ruột non có bề mặt hấp thụ rất lớn (tới 400 – 500m2), lớn nhất so với các đoạn khác của ống tiêu hoá. Ruột non còn có mạng mao mạch máu và mạch bạch huyết dày đặc.
Thực nghiệm phàn tích thành phần các chất của thức ăn trong các đoạn ống tiêu hoá (hình 29-2 SGK) cũng chứng tỏ sự hấp thụ các chất dinh dưỡng diễn ra ở ruột non.
2. Lệnh mục II
– Liệt kê các chất dinh dưỡng được vận chuyển về tim rồi theo một hệ tuần hoàn tới các tế bào của cơ thê vào các cột phù hợp trong bảng 29.
| Các chất dinh dưỡng được hấp thụ và vận chuyên theo đường máu | Các chất dinh dưỡng được hấp thụ và vận chuyển theo đường bạch huyết |
Các chất dinh dưỡng được hấp thụ và vận chuyên theo đường máu Các chất dinh dưỡng được hấp thụ và vận chuyển theo đường bạch huyết tới các tế bào của cơ thê vào các cột phù hợp trong bảng 29.
– Gan có vai trò gì trên con đường vận chuyển các chất về tim?
Trả lời:
* Hoạt động hấp thụ chất dinh dưỡng chủ yếu xảy ra ở ruột non.
– Sự hấp thụ chất dinh dưỡng ở thành ruột non theo hai con đường: máu và bạch huyết.
|
Các chất dinh dưỡng hấp thụ theo con đường máu |
Các chất dinh dưỡng hấp thụ theo con đường bạch huyết |
| – Đường.
– Lipit đã được lipaza phân giải thành axit béo và glixêrin (khoảng 30%). – Axit amin. – Các muối khoáng. – Nước. – Các vitamin tan trong nước. |
– lipit đã được muối mật nhũ tương hoá dưới dạng các giọt nhỏ (70%).
– Các vitamin tan trong dầu (A, D, E, K). |
| – Các chất dinh dưỡng được hấp thụ vào mao mạch máu sẽ dược vận chuyển qua gan để được xử lí (khử dộc, điều hòa nồng độ các chất) rồi được vân chuyển tới các tế bào. | – Các chất dinh dưỡng được hấp thụ vào mạch bạch huyết cũng sẽ được vận chuyển tới tĩnh mạch dưới đòn để hòa chung vào máu rồi cũng được vận chuyển tới các tế bào. |
* Vai trò của gan:
– Tiết ra dịch mật giúp tiêu hoá lipit.
– Khử các chất độc có trong mao mạch máu cùng các chất dinh dưỡng.
– Điều hoà nồng dộ các chất dinh dưỡng trong máu được ổn định.
3. Lệnh mục III
– Vai trò chủ yếu của ruột già trong quá trình tiêu hoá ở cơ thể người là gì?
Trả lời:
Vai trò cùa ruột già:
– Hấp thụ phán nước còn rất lớn trong dịch thức ăn dược chuyển xuống đây sau khi đã hấp thụ các chất dinh dưỡng ở ruột non.
– Hình thành phân và thải phân nhờ sự co bóp phối hợp của các cơ ở hậu môn và thành bụng.
II. GIẢI ĐÁP CÁC CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP CUỐI BÀI
Giải bài tập 1 trang 96 SGK sinh học 8: Những dặc diêm cấu tạo nào của ruột non giúp nó đảm nhiệm tốt vai trò hấp thụ các chất dinh dưỡng?
Trả lời:
Những đặc diểm cấu tạo của ruột non giúp nó đảm nhiệm tốt vai trò hấp thụ các chất dinh dưỡng là:
– Lớp niêm mạc ruột non có các nếp gấp với các lông ruột và lông cực nhỏ làm cho diện tích bể mặt bên trong của nó tăng gấp khoảng 600 lần so với diện tích mặt ngoài.
– Ruột non rất dài (tới 2,8 – 3m ở người trưởng thành), dài nhất trong các cơ quan của ống tiêu hoá.
– Mạng mao mạch máu và mạng bạch huyết phân bố dày đặc tới từng lông ruột.
Giải bài tập 2 trang 96 SGK sinh học 8: Với một khẩu phần án đầy đủ các chất và sự tiêu hoá có hiệu quả thì thành phần các chất dinh dưỡng được hấp thụ ở ruột non là gì?
Trả lời:
Với một khẩu phần ăn đầy đủ các chất và sự tiêu hoá có hiệu quả thì thành phần các chất dinh dưỡng được hấp thụ ở ruột non gồm:
Đường, Axit béo và glixêrin, Các axit amin, Các vitamin, Các muối khoáng, Nước.
Giải bài tập 3 trang 96 SGK sinh học 8: Gan đảm nhiệm những vai trò gì trong quá trình tiêu hoá ở cơ thể người?
Trả lời:
Gan đảm nhiệm các vai trò trong quá trình tiêu hoá của cơ thể người:
– Tiết ra dịch mật giúp tiêu hoá lipit.
– Khử các chất độc lọt vào mao mạch máu cùng các chất dinh dưỡng.
– Điểu hoà nồng độ các chất dinh dưỡng trong máu được ổn định.