Đề thi thử THPT Quốc gia năm 2016 Ngữ Văn trường THPT Nghèn
Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu::
Phần I. ĐỌC HIỂU
Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi từ Câu 1 đến Câu 4:
“Nếu Tổ quốc hôm nay nhìn từ biển
Mẹ U Cơ hẳn không thể yên lòng
Sóng lớp lớp đè lên thềm lục địa
Trong hồn người có ngọn sóng nào không
Nếu Tổ quốc nhìn từ bao quần đảo
Lạc Long cha nay chưa thấy trở về
Lời cha dặn phải giữ từng thước đất
Máu xương này con cháu vẫn nhớ ghi
Đêm trằn trọc nỗi mưa nguồn chớp bể
Thương Lý Sơn đảo khuất giữa mây mù
Thương Cồn Cỏ gối đầu lên sóng dữ
Thương Hòn Mê bão tố phía âm u…”
(Nguyễn Việt Chiến – Tổ quốc nhìn từ biển)
Câu 1. (0,25 điểm)
Xác định phong cách ngôn ngữ của văn bản?
Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật.
Câu 2. (0,5 điểm)
Giải thích nghĩa của từ “sóng” trong 2 câu thơ sau:
“Sóng lớp lớp đè lên thềm lục địa
Trong hồn người có ngọn sóng nào không”
– Sóng 1: Những nguy cơ, hiểm họa đang liên tục bủa vây quanh biển.
– Sóng 2: Thái độ, tình cảm, ý chí, hành động trong lòng mỗi người …
– Sóng 2: Thái độ, tình cảm, ý chí, hành động trong lòng mỗi người …
Câu 3. (0,25 điểm)
Chỉ ra và nêu hiệu quả của biện pháp tu từ ẩn dụ trong khổ thơ?
“Đêm trằn trọc nỗi mưa nguồn chớp bể
Thương Lý Sơn đảo khuất giữa mây mù
Thương Cồn Cỏ gối đầu lên sóng dữ
Thương Hòn Mê bão tố phía âm u…”
– Biện pháp tu từ ẩn dụ: mưa nguồn chớp bể, mây mù, sóng dữ, bão tố…
– Hiệu quả:
+ Thể hiện một cách kín đáo những hiểm họa đe dọa đến sự bình yên của biển và nguy cơ mất an toàn lãnh thổ.
+ Bộc lộ nỗi lo lắng, trăn trở của nhà thơ.
– Hiệu quả:
+ Thể hiện một cách kín đáo những hiểm họa đe dọa đến sự bình yên của biển và nguy cơ mất an toàn lãnh thổ.
+ Bộc lộ nỗi lo lắng, trăn trở của nhà thơ.
Câu 4. (0,5 điểm)
Từ 2 câu thơ: “Lời cha dặn phải giữ từng thước đất – Máu xương này con cháu vẫn nhớ ghi”, anh/chị hãy viết đoạn văn (5 – 7 dòng) trình suy nghĩ của mình về trách nhiệm của thanh niên hiện nay đối với biển đảo Việt Nam?
Trách nhiệm của thanh niên hiện nay đối với biển đảo Việt Nam:
– Nhận thức được biển đảo Việt Nam hiện nay đang phải đối mặt với những hiểm nguy, sự phức tạp và khắc nghiệt từ các hoạt động của Trung Quốc.
– Điều đó đòi hỏi thanh niên phải dũng cảm, mưu trí, chủ động sáng tạo, tự lực tự cường, sẵn sàng hy sinh xương máu, kiên quyết đứng lên bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của mình.
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi từ Câu 5 đến Câu 8:
… (1) Trong xã hội ta nhiều thanh niên biết tỏ lòng thương yêu quý mến nhân dân bằng những hành động dũng cảm và hào hiệp; lúc chiến tranh xông pha lửa đạn để bảo vệ tính mạng và tài sản của đồng bào; lúc bình thường cứu giúp trẻ em bị tai nạn, đỡ đần người đi đường bị ốm đau,… Những việc làm mang nội dung đạo đức tốt đẹp của người thanh niên mới như thế rất đáng biểu dương, khuyến khích.
(2) Thanh niên phải có tinh thần xung phong, gương mẫu; bất cứ việc gì tập thể cần thì thanh niên phải làm với tinh thần trách nhiệm cao nhất; song phải luôn luôn khiêm tốn, thật thà, không được phô trương, dối trá. Đó cũng là một thái độ đúng đắn của thanh niên đối với nhân dân, của cá nhân đối với tập thể.
(3) Thanh niên phải dành thì giờ nhất định để giúp đỡ cha mẹ, săn sóc các em, chăm lo một phần công việc gia đình. Người thanh niên nào không biết tí gì đến việc nhà, không kính yêu cha mẹ, không thương mến người thân trong gia đình thì ngoài xã hội làm sao có lòng yêu mến nhân dân thực sự được? Thanh niên cần phải biết tổ chức tốt cuộc sống gia đình hợp với những tiêu chuẩn đạo đức mới nhằm tạo điều kiện cho mọi người trong gia đình làm tròn nghĩa vụ công dân, hoàn thành nhiệm
vụ cách mạng”.
vụ cách mạng”.
(Lê Duẩn – Con đường tu dưỡng rèn luyện đạo đức của thanh niên)
Câu 5. (0,25 điểm)
Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản?
Phương thức biểu đạt chính: nghị luận
Câu 6. (0,5 điểm)
Nêu ý chính của văn bản?
Ý chính của văn bản: những phẩm chất đạo đức mà thanh niên cần có và con đường rèn luyện đạo đức của thanh niên
Câu 7. (0,25 điểm)
Theo anh/chị vì sao tác giả lại cho rằng: “Người thanh niên nào không biết tí gì đến việc nhà, không kính yêu cha mẹ, không thương mến người thân trong gia đình thì ngoài xã hội làm sao có lòng yêu mến nhân dân thực sự được?”.
Vì: gia đình là tế bào của xã hội, là nơi gắn bó với nhau bằng tình cảm huyết thống thiêng liêng. Nếu với những người trong gia đình mà không biết yêu thương, kính trọng thì cũng sẽ không biết yêu thương, kính trọng người khác.
Câu 8. (0,5 điểm)
Viết đoạn văn 5 – 7 dòng về phẩm chất đạo đức của thanh niên thời nay mà anh/ chị cho là quan trọng nhất?
Về phẩm chất cần có của thanh niên hiện nay: HS có thể trình bày theo những suy nghĩ khác nhau nhưng cần tập trung một trong số những nội dung trọng tâm như:
– Thanh niên phải sống có lí tưởng sống cao đẹp, biết giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc.
– Có lòng yêu nước, yêu gia đình, có trách nhiệm với cuộc sống.
– Thanh niên cần phải dũng cảm, kiên cường, dám đấu tranh chống lại những biểu hiện tiêu cực, tha hóa.
– Bên cạnh việc rèn luyện những phẩm chất đạo đức, cần rèn luyện sức khỏe, tích lũy kiến thức, kĩ năng sống…
– Thanh niên phải sống có lí tưởng sống cao đẹp, biết giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc.
– Có lòng yêu nước, yêu gia đình, có trách nhiệm với cuộc sống.
– Thanh niên cần phải dũng cảm, kiên cường, dám đấu tranh chống lại những biểu hiện tiêu cực, tha hóa.
– Bên cạnh việc rèn luyện những phẩm chất đạo đức, cần rèn luyện sức khỏe, tích lũy kiến thức, kĩ năng sống…
Phần II. LÀM VĂN (7 điểm)
Câu 1. (3,0 điểm)
Nhà văn Nga L. Tôn-xtôi cho rằng:
“Bạn đừng nên chờ đợi những quà tặng bất ngờ của cuộc sống mà hãy tự mình làm nên cuộc sống.”
Viết bài văn ngắn trình bày quan điểm của anh/chị về câu nói trên.
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: mỗi người cần phải tự mình tạo nên cuộc sống chứ không phải thụ động chờ đợi những điều may mắn bất ngờ.
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm, vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động.
– Giải thích: Từ việc giải thích các cụm từ quà tặng bất ngờ của cuộc sống và tự mình tạo nên cuộc sống, thí sinh nêu khái quát nội dung ý kiến
– Bàn luận:
+ Khẳng định ý kiến nêu ra là đúng hay sai, hợp lí hay không hợp lí.
+ Bày tỏ thái độ, suy nghĩ về ý kiến bằng những lí lẽ, dẫn chứng phù hợp, có sức thuyết phục.
– Bài học nhận thức và hành động: Rút ra bài học phù hợp cho bản thân
d. Sáng tạo.
Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận
e. Chính tả, dùng từ, đặt câu:
Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: mỗi người cần phải tự mình tạo nên cuộc sống chứ không phải thụ động chờ đợi những điều may mắn bất ngờ.
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm, vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động.
– Giải thích: Từ việc giải thích các cụm từ quà tặng bất ngờ của cuộc sống và tự mình tạo nên cuộc sống, thí sinh nêu khái quát nội dung ý kiến
– Bàn luận:
+ Khẳng định ý kiến nêu ra là đúng hay sai, hợp lí hay không hợp lí.
+ Bày tỏ thái độ, suy nghĩ về ý kiến bằng những lí lẽ, dẫn chứng phù hợp, có sức thuyết phục.
– Bài học nhận thức và hành động: Rút ra bài học phù hợp cho bản thân
d. Sáng tạo.
Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận
e. Chính tả, dùng từ, đặt câu:
Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.
Câu 2. (4,0 điểm)
Về bài thơ Đàn ghi ta của Lorca của Thanh Thảo, có ý kiến cho rằng: “Bài thơ đã xây dựng thành công hình tượng người nghệ sĩ Lorca”. Ý kiến khác lại khẳng định: “Bài thơ là tiếng lòng tri âm của Thanh Thảo với người thầy vĩ đại của mình”.
Bằng hiểu biết về bài thơ, anh/chị hãy trình bày suy nghĩ của mình về hai ý kiến trên.
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận
Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Hai ý kiến về Đàn ghi ta của Lorca
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; thể hiện sự cảm nhận sâu sắc và vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng.
– Giới thiệu khái quát tác giả, tác phẩm, ý kiến về bài thơ
– Giải thích hai ý kiến
– Làm sáng tỏ hai ý kiến qua việc phân tích tác phẩm
– Bình luận về hai ý kiến
d. Sáng tạo:
Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận
e. Chính tả, dùng từ, đặt câu
Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu
Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Hai ý kiến về Đàn ghi ta của Lorca
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; thể hiện sự cảm nhận sâu sắc và vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng.
– Giới thiệu khái quát tác giả, tác phẩm, ý kiến về bài thơ
– Giải thích hai ý kiến
– Làm sáng tỏ hai ý kiến qua việc phân tích tác phẩm
– Bình luận về hai ý kiến
d. Sáng tạo:
Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận
e. Chính tả, dùng từ, đặt câu
Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu