Chương VII: Kính thiên văn, số bội giác của kính thiên văn
Chương VII: Năng suất phân ly của mắt, độ phân giải hiển thị (Đọc thêm)
Kính thiên văn là dụng cụ quang học bổ trợ cho mắt trong việc quan sát các vật ở rất xa (các thiên thể). Kính thiên văn có tác dụng tạo ra ảnh có góc trông lớn đối với vật ở rất xa.
1/ Cấu tạo của kính thiên văn
Gồm hai bộ phận chính:
- Vật kính L1: là một thấu kính hội tụ có tiêu cực lớn (có thể đến hàng chục mét)
- Thị kính L2: là một kính lúp để quan sát ảnh tạo bởi vật kính
2/ Sự tạo ảnh bởi kính thiên văn:
- Vật kính tạo ảnh thật A1B1 của vật A∞B∞ở rất xa (ở vô cực) tại tiêu diện ảnh. Thị kính giúp mắt quan sát ảnh này.
- Ảnh của vật A∞B∞ là ảnh ảo, ngược chiều với vật, có góc trông lớn hơn nhiều lần so với góc trông trực tiếp vật.
- Khi sử dụng kính thiên văn mắt người quan sát được đặt sát thị kính. Phải điều chỉnh kính bằng cách dời thị kính sao cho ảnh sau cùng nằm trong khoảng nhìn rõ của mắt.
- Để có thể quan sát trong một thời gian dài mà không bị mỏi mắt, ta phải đưa ảnh sau cùng ra vô cực, gọi là ngắm trừng ở vô cực.
4/ Bài tập vận dụng:
Bài 1: Vật kính của một kính thiên văn dùng ở trường học có tiêu cự f1 = 1,2m, thị kính là một thấu kính hội tụ tiêu cự f2 = 4cm. Tính khoảng cách giữa hai kính và số bội giác của kính thiên văn khi ngắm chừng ở vô cực.
G∞ = f1/f2 = 120/4 = 30
Bài 2: Một người mắt không có tật dùng kính thiên văn để quan sát Mặt Trăng ở trạng thái không điều tiết. Khi đó khoảng cách giữa vật kính và thị kính là 90cm. Số bội giác của kính là 17. Tính các tiêu cự của vật kính và thị kính.
Sơ đồ tạo ảnh
f1 + f2 = L = 90cm
G∞ = f1/f2 = 17
=> f1 = 85cm; f2 = 5cm