Xác định số liên kết hidro và liên kết hóa trị được hình thành
Tính số đoạn mồi và đoạn Okazaki xuất hiện trong nhân đôi
Cung cấp công thức bài giải chi tiết cho dạng toán tính số lượng liên kết hóa trị và liên kết hidro trong quá trình nhân đôi
I.XÁC ĐỊNH SỐ LIÊN KẾT HIDRO VÀ LIÊN KẾT HÓA TRỊ HÌNH THÀNH VÀ BỊ PHÁ HỦY
a) Tính số liên kết hiđrô
Số liên kết H trong một phân tử ADN là : 2A + 3G = 2 A + 2 G + G = N + G
Số liên kết H được hình thành trong lần nhân đôi thứ k là
Xác định số liên kết hidro và liên kết hóa trị được hình thành
Hht = H× 2k
Tổng số liên kết hidro được hình thành sau k lần nhân đôi là
H = H× ( 21 + 22 + …..+ 2k) = 2H× ( 2k – 1 )
Số liên kết H bị phá vỡ là trong lần nhân đôi thứ k là
H = H× 2k – 1
Tổng số liên kết hidro bị phá vỡ sau k lần nhân đôi là
H = H× ( 20 + 21 + …..+ 2k- 1 ) = H× ( 2k – 1 )
b) Tính số liên kết cộng hóa trị
Liên kết cộng hóa trị là liên kết được giữa các nucleotit trong 1 mạch nên nó không bị phá vỡ, sau khi nhân đôi thì số lượng liên kết hóa trị tăng lên gấp đôi
Sau khi nhân đôi k lần thì số liên kết hóa trị của phân tử là
LKHThình thành = HT ×( 2k – 1 ).
II. VÍ DỤ MINH HỌA VÀ BÀI TẬP TỰ GIẢI
Ví dụ 1 : Một gen có 3600 nuclêôtit, có hiệu số nuclêôtit loại G với loại nuclêôtit khác chiếm 10% tổng số nuclêôtit của gen.Tính số liên kết hidro bị phá vỡ và hình thành khi gen nhân đôi 4 lần ?
Hướng dẫn giải :
Ta có G = X và A = T nên ta có
%G – % A = 10% và %G + % A = 50% => G = 30 % và A = 20%
Số nucleotit loại G trong gen đó là 0.30 x 3600 = 1080
Số liên kết H trong một mạch là : 3600 + 1080 = 4680
Số liên kết H bị phá vỡ khi gen nhân đôi 4 lần là : 4680 x (24 – 1) = 70200
Số liên kết H được hình thành khi gen nhân đôi 4 lần: 2 × 4680 × (24 – 1 ) = 140400
Ví dụ 2: Một phân tử ADN nhân thực có 50 chu kì xoắn. Phân tử ADN này nhân đôi liên tiếp 4 lần Tính số liên kết hóa trị được hình thành giữa các nucleotit trong quá trình nhân đôi .
Hướng dẫn giải
Số lượng nucleotit trong phân tử ADN là
50 x 20 = 1000 Nu
Số liên kết hoá trị trong phân tử ADN là
(1000 : 2 – 1 )× 2 = 1000 – 2 = 998 (liên kết)
Số liên kết hóa trị mới được hình thành sau 4 lần nhân đôi là :
998 × ( – 1 ) = 14970 (liên kết)
Bài tập tự giải :
Bài 1 : Một gen có tổng số 105 chu kì xoắn. Gen nhân đôi 3 lần, số liên kết hóa trị được hình thành giữa các nuclêôtit trong quá trình nhân đôi là bao nhiêu ? ĐS: 14686
Bài 2 : Mạch đơn của gen có 10% Xitôzin và bằng 1/2 số nuclêôtit loại Guanin của mạch đó. Gen này có 420 Timin. Khi gen nhân đôi, số liên kết hóa trị giữa axit và đường được hình thành ở lần nhân đôi cuối cùng là 9592. Lần nhân đôi cuối cùng là lần thứ . Hỏi gen đã nhân đôi mấy lần ? ĐS 2 lần
Bài 3* : Một plasmit có 2 × 105 cặp nucleotit tiến hành tự nhân đôi 3 lần, số liên kết hóa trị nối giữa các nucleotit được hình thành là bao nhiêu ? ĐS : 14 × 105
Gợi ý : Plasmit là phân tử ADN dạng vòng nên số liên kết cộng hóa trị sẽ bằng số nucleotit