Vận chuyển các chất trong thân
I. GIẢI ĐÁP CẢC LỆNH
1. Lệnh mục 1
Thí nghiệm:
Dung cụ: Bình thủy tinh chứa nước pha màu (mực đỏ hoặc tím), dao con, kính lúp, một cành hoa trắng (hoa huệ hoặc hoa cúc, hoa hồng).
Tiến hành thí nghiệm: Cắm cành hoa vào bình nước màu, để ra chỗ thoáng (H.17.1A).
– Sau một thời gian, quan sát, nhộn xét sự thay dổi màu sắc của cánh hoa.
– Cắt ngang cành hoa, dùng kính lúp quan sát phần bị nhuộm màu.
– Nhận xét nước và muối khoáng hoà tan dược vận chuyển theo phần nào của thân?
Trả lời
– Màu sắc cánh hoa thay đổi. Nước có phẩm đỏ được vận chuyển từ rễ lên thân, lá qua mạch gỗ.
– Kết luận: Nước và muối khoáng hòa tan được vận chuyển từ rễ lên thân nhờ mạch gỗ.
2. Lệnh mục 2
Thí nghiêm: Để tìm hiểu tác dụng của mạch rây đối với cây, Tuấn chọn một cành cây trong vườn, bóc bỏ một khoanh vỏ (H. 17.2A). Sau một tháng Tuấn thấy mép vỏ ở phía trên phình to ra (H. 17.2B).
– Giải thích vì sao mép vỏ ở phía trên chỗ cắt phình to ra? Vì sao mép vỏ ở phía dưới không phình to ra?
– Mạch rây có chức năng gì?
– Nhân dân ta thường làm như thế nào để nhân giống nhanh cây ăn quả như: cam, bưởi, nhãn, vải, hồng xiêm,… ?
Trả lời
– Sau một tháng thấy mép vỏ ở phía trên phình to ra. Đó là do chất hữu cơ chuyển đến chỗ bị cắt thì tắc lại do mạch rây đã bị bóc đi cùng với khoanh vỏ. Vì hủy các chất hữu cơ vận chuyển qua mạch rây bị ứ lại ở mép trên lâu ngày sẽ làm cho mép trên phình to ra.
– Điều đó chứng tỏ mạch ray vận chuyển chất hữu cơ từ lá đến các bộ phận của cây.
– Kết luận: Các chất hữu cơ trong cây được vận chuyển nhờ mạch rây.
– Để nhân giống nhanh cây ăn quả như: cam, bưởi, nhãn, vải, hồng xiêm… nhân dân ta thường dùng phương pháp chiết cành.
II. GIẢI ĐÁP CÁC CÂU HỎI
Giải bài tập 1 trang 56 SGK sinh học 6: Mô tả thí nghiêm chứng minh mạch gỗ của thân vận chuyển nước và muối khoáng.
Trả lời
Lấy hai bình thủy tinh đựng nước có ít muối khoáng. Bình A pha thêm mực đỏ, bình B không pha mực. cắt hai cành hoa hổng trắng hoặc hoa huệ trắng, cắm vào 2 bình, để ra chỗ thoáng. Sau một thời gian (khoảng 50 – 60 phút) quan sát thấy cánh hoa ớ bình A có màu dỏ, còn ở bình B cánh hoa vẫn trắng.
Cắt một số lát thật mỏng ở cành hoa ở bình A rồi soi dưới kính hiển vi, ta thấy mạch gỗ nhuộm đỏ còn các phần khác không nhuộm màu.
Giải bài tập 2 trang 56 SGK sinh học 6: Mạch rây có chức năng gì?
Trả lời
Mạch rây có chức năng vận chuyển chất hữu cơ đi nuôi cây.
Giải bài tập 3 trang 56 SGK sinh học 6: Bài tập
Hãy chọn những từ thích hợp trong các từ: tế bào có vách hóa gỗ dày, tế bào sống, vách mỏng, chuyển chất hữu cơ đi nuôi cây, vận chuyến nước và muối khoáng. Điền vào chỗ trống trong các câu sau:
– Mạch gỗ gồm những ………….. , không có chất tế bào, có chức năng …………..
– Mạch rây gồm những ………….. có chức năng …………..
Trả lời
– Mạch gỗ gồm những tế bào có Vách hóa gỗ dày, không có chất tế bào, có chức năng vận chuyển nước và muối khoáng.
– Mạch rây gồm những tế bào sống, vách mỏng, có chức năng chuyển chất hữu cơ di nuôi cày.