Tuyến Sinh Dục
Sự điều hòa và phối hợp hoạt động của các tuyến nội tiết
BÀI 58: GIẢI BÀI TẬP TUYẾN SINH DỤC
I. GIẢI ĐÁP CÁC LỆNH
1. Lệnh mục I
Dựa vào hình 58 – 1, 58 – 2 để hoàn chỉnh thông tin sau:
Bước vào tuổi dậy thì, dưới tác dụng của các hoocmôn ……………. do tuyến yên tiết ra, làm cho các ……………. nằm giữa các ống sinh tinh trong tinh hoàn tiết hoocmôn sinh dục nam, đó là …………….
Testôstêrôn có tác dụng gây những biến đổi cơ thể ở tuổi dậy thì của nam.
– Hãy đánh dấu vào ô trống những dấu hiệu nào trong bảng 58 – 1 mà em thấy xuất hiện ở bản thân (đối với nam).
Bảng 58-1. Những dấu hiệu xuất hiện ở tuổi dậy thì của nam (khoảng 11-12 tuổi)
|
□ Lớn nhanh, cao vượt |
□ Cơ bắp phát triển |
|
□ Sụn giáp phát triển, lộ hầu |
□ Cơ quan sinh dục to ra |
|
□ Vỡ tiếng, giọng Ồm |
□ Tuyến mồ hôi, tuyến nhờn phát triển |
|
□ Mọc ria mép |
□ Xuất hiện mụn trứng cá |
|
□ Mọc lông nách |
□ Xuất tinh lần đầu |
|
□ Mọc lông mu |
□ Vai rộng, ngực nở |
– Đáp án (theo thứ tự chỗ trống cần điền): 1. LH (ICSH); 2. Các tế bào kẽ; 3. Testôstêrôn.
– Tất cả các dấu hiệu đều xuất hiện ở tuổi dậy thì.
Tuyến Sinh Dục
2. Lệnh mục II
– Quan sát hình 58 – 3 và hoàn chỉnh các thông tin dưới đây: ở các em gái, khoảng 10-11 tuổi, hai buồng trứng bắt đầu hoạt động. Dưới tác dụng của kích thích tố buồng trứng do ………………. tiết ra, các tế bào trứng bắt đầu phát triển trong các ………………. Đó là lớp tế bào biểu bì dẹp bao quanh tế bào trứng, sau đó dày lên và phân chia tạo thành nhiều lớp. Các tế bào lớp trong tiết hoocmôn ………………. là hoocmôn sinh dục Nữ. Nang trứng càng phát triển, hoocmôn tiết càng nhiều đẩy tế bào về một phía. Nang trứng lộ dần ra bề mặt buồng trứng, lúc này trứng chín vàng, tiết ………………. Hoocmôn này có tác dụng trong sự sinh sản.
Ơstrôgen có tác dụng gây nên những biến đổi cơ thể ở tuổi dậy thì của nữ.
– Hãy đánh dấu (S) vào ô trống những dấu hiệu nào trong bảng 58 – 2 mà em thấy xuất hiện ở bản thân (đối với nữ).
Bảng 58 – 2. Những dấu hiệu xuất hiện ở tuổi dậy thì của nữ (10 – 12 tuổi)
|
□ Lớn nhanh |
□ Hông nở rộng |
|
□ Da trở nên mịn màng |
□ Mông, đùi phát triển |
|
□ Thay đổi giọng nói |
□ Bộ phận sinh dục phát triển |
|
□ Vú phát triển |
□ Tuyến mồ hôi, tuyến nhờn phát triển |
|
□ Mọc lông mu |
□ Xuất hiện mụn trứng cá |
|
□ Mọc lông nách |
□ Bắt đầu hành kinh |
Đáp án là (theo thứ tự chỗ trống cần điền): 1. Tuyến yên; 2. Nang trứng; 3. ơstrôgen; 4. Prôgestêrôn.
II. GIẢI ĐÁP CÁC CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP CUỐI BÀI
Giải bài tập 1 trang 184 SGK: Trình bày các chức năng của tinh hoàn và buồng trứng.
Trả lời:
Tinh hoàn và buồng trứng, ngoài chức năng sản sinh tinh trùng và trứng, còn thực hiện chức năng của các tuyến nội tiết. Các tế bào kẽ trong tinh hoàn tiết hoocmôn sinh dục nam (testôstêrôn); các tế bào nang trứng tiết hoocmôn sinh dục nữ (ơstrôgen). Các hoocmôn này gây nên những biến đổi ở tuổi dậy thì, trong đó quan trọng nhất là những dấu hiệu chứng tỏ đã có khả năng sinh sản (xuất tinh lần đầu ở nam, hành kinh lần đầu ở nữ).
Giải bài tập 2 trang 184 SGK: Nguyên nhân dẫn tới những biến dổi cơ thể ở tuổi dậy thỉ ở nam và nữ (trong tuổi vị thành niên) là gì? Trong những biến đổi đó, biến đổi nào là quan trọng cần lưu ý.
Trả lời:
Do tác dụng của hoocmôn sinh dục ở tuổi dậy thì.
Ví dụ:
Tác dụng của hoocmôn sinh dục ở tuổi dậy thì đối với nam:
– Các tế bào kẽ của tinh hoàn tiết ra hoocmôn testôstêrôn ở độ tuổi 13 – 15 tuổi, hoocmôn này kích thích sự phát triển các đặc điểm giới tính nam như:
– Cơ bắp, bộ xương phát triển nhanh, ria mép và lông ở những chỗ kín bắt đầu mọc.
– Bắt đầu có vóc dáng một thanh niên, sụn giáp phát triển, giọng nói thay đổi, bắt đầu có khả năng sinh tinh.