Trai sông
I – HÌNH DẠNG, CẤU TẠO
1. Vỏ trai
Vỏ trai gồm 2 mảnh gắn với nhau nhờ bản lể ở phía lưng. Dày chằng ờ bán lề có tính đàn hổi cùng với 2 cơ khép vò (bám chắc vào mặt trong của vỏ) điểu chinh động tác đóng, mở vỏ.
Vỏ trai có lớp sừng bọc ngoài, lớp đá vôi ở giữa và lớp xà cừ óng ánh ở trong cùng (hình 18.2).
Trai sông
2. Cơ thể trai
Dưới vỏ là áo trai, mặt ngoài áo tiết : lớp vỏ đá vôi.
Mặt trong áo tạo thành khoang áo … môi trường hoạt động dinh dưỡng của trai. Tiếp đến là 2 tấm mang ở mồi trên. Ở trung tâm cơ thể : phía trong là nán trai và phía ngoài là chân trai.
II – DI CHUYỂN
Vỏ trai hé mở cho chân trai hình rời rìu (hỉnh 18.4) thò ra. Nhờ chân trai thò ra rồi thụt vào, kết hợp với dộng tác đóng mở vỏ mà trai di chuyển chậm chạp trong bùn với tốc độ 20 – 30cm một giờ, để lại phía sau một đường rãnh trên mặt bùn.
III – DINH DƯỠNG
Hai mép vạt áo phía sau cơ thể trai tạm gắn với nhau tạo nên ống hút nước và ống thoát nước (hình 18.4).
Động lực chính hút nước do 2 đôi tấm miệng (hình 18.3) phủ đầy lông luôn rung động tạo ra.
IV – SINH SẢN
Cơ thể trai phân tính. Đến mùa sinh sản. trai cải nhận tinh trùng của trai đực chuyển theo dòng nước vào để thụ tinh, trứng non đẻ ra được giữ trong tấm mang. Âu trùng nở ra, sống trong mang mẹ một thời gian rồi bám vào da và mang cá một vài tuần nữa mới rơi xuống bùn phát triển thảnh trai trường thành.
Hướng dẫn giải bài tập SGK Sinh học 7 trang 64
Câu 1: Trai tự vệ bằng cách nào? Cấu tạo náo của trai đảm bảo cách tự vệ đó có hiệu quả?
Hướng dẫn trả lời:
Khi gặp nguy hiểm, trai co chân, khép vỏ để bảo vệ phần mềm bên trong. Nhờ vỏ cứng rắn và 2 có khép vỏ vững chắc nên kẻ thù không thể bửa vỏ ra đế ăn phần mềm cơ thể trai.
Câu 2: Cách dinh dưỡng của trai có ý nghĩa như thế nào với môi trường nước?
Hướng dẫn trả lời:
Cách dinh dưỡng theo kiểu hút nước để lọc lấy vụn hữu cơ, động vật nguyên sinh, các dộng vật nhỏ khác có tác dụng lọc sạch môi
trong nước. Ở những vùng nước ô nhiễm, người ăn trai (sò cũng vậy) – Vì bị ngộ độc vì khi lọc nước lấy thức ăn chúng cũng giữ lại nhiều chất độc trong cơ thể.
Câu 3: Nhiều ao đào thá cá, trai không thả mà tự nhiên có, tại sao?
Hướng dẫn trả lời:
Khi nuôi cá mà không thả trai, nhưng trong ao vẫn có trai là vì ấu trùng trai thường bám vào mang và da cá. Vào ao cá, ấu trùng trai phát triển bình thường.