Nguyên phân

I. NGUYÊN PHÂN LÀ GÌ ? 

Nguyên phân là quá trình phân bào nguyên nhiễm , quá trình tạo ra hai tế bào có có bộ máy di truyền trong tế bào giống với tế bào mẹ ban đầu. Nguyên phân có thể thấy ở các tế bào sinh dưỡng và tế bào sinh dục sơ khai ( tế bào sinh tinh và sinh trứng không có khả năng này) 

II.DIỄN BIẾN QUÁ TRÌNH NGUYÊN PHÂN. 

Kết thúc kì trung gian hàm lượng ADN tăng lên gấp đôi trong nhân do ADN đã được nhân đôi ở pha S , tế bào đã tổng hợp đầy đủ các thành phần để chuẩn bị cho quá trình nguyên phân , phân chia tế bào mẹ ban đầu để tạo ra hai tế bào con có số lượng và thành phần cấu trúc NST giống với tế bào mẹ ban đầu

Dựa vào đặc tính của vị trí phân chia trong tế bào người ta chia nguyên phân thành hai giai đoạn : phân chia nhân và phân chia tế bào chất.

Phân chia nhân tế bào là quá trình phân chia vật chất di truyền trong trong nhân tế bào. Trong quá trình này hình thái của NST  bị biến đổi theo từng giai đoạn. Dựa vào tính chất và sự biến đổi hình thái của NST trong tế bào người ta chia giai đoạn này thành các kì: kì đầu, kì giữa, kì sau và kì cuối.

Diễn biến của từng  kì được mô tả bởi các hình vẽ sau :

 Phân chia tế bào chất : Phân chia tế bào chất bắt đầu diễn  ở kì sau của quá trình phân bào .

Ở tế bào động vật

Sự phân chia ở một tế bào động vật bình thường bắt đầu bằng sự thành lập của một rãnh phân cắt (cleavage furrow) chạy vòng quanh tế bào. Rãnh nầy càng ngày càng ăn sâu vào trong cho đến khi nó cắt ngang qua tế bào, tạo ra hai tế bào mới.

Ở tế bào thực vật 

Vì tế bào thực vật có vách cellulozơ tương đối cứng nên không thể tạo các rãnh phân cắt, do đó sự phân chia tế bào chất xảy ra theo một cách khác.Vách tế bào phát triển vào bên trong tế bào cho đến khi hai mép gặp nhau và tách biệt hoàn toàn thành hai tế bào con.

III. Ý NGHĨA CỦA NGUYÊN PHÂN.

• Với sinh vật nhân thực đơn bào; nguyên phân là cơ chế sinh sản.
• Với sinh vật nhân thực đa bào: làm tăng số lượng TB giúp cơ thể sinh trưởng và phát triển, giúp cơ thể tái sinh các mô hay TB bị tổn thương.