Cảm nghĩ về đoạn thơ trong bài Ánh Trăng
Mời các em học sinh tham khảo thêm:
Nghị luận về một nét đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh
Đề bài: Cảm nhận và suy nghĩ của em về đoạn thơ sau:
” ….Từ hồi về Thành Phố
quen ánh điện , cửa quang
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn- đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
Ngửa mặt lên nhìn mặt
Có cái gì rưng rưng
Như là đồng là bể
Như là sông là rừng
(Nguyễn Duy – Ánh Trăng)
- Mở bài :
- Nguyễn Duy viết về trăng bằng cảm nhận rất riêng của một người lính trong thời bình. Bài « Ánh Trắng »được ông sáng tác vào năm 1978,tại Thành phố Hồ Chí Minh.
- Bài thơ làm theo thể 5 chữ, kết hợp tự sự với trữ tình , nhịp thơ linh hoạt , giọng diệu tâm tình , hình ảnh biểu cảm. Như một lời tự nhắc nhở về quá khứ của cuộc đời người lính đã từng gắm bó với vầng trăng thiên nhiên , với đất nước bình dị hiền hậu và thái độ sống ân nghĩa thủy chung cùng quá khứ. Ba khổ thơ giữa sẽ giúp chúng ta cảm nhận sâu sắc ý nghĩa ánh trăng.
- Thân bài :
Thời hiện tại con người bội bạc vầng trăng :
Trong những năm tháng chiến tranh, người lính ở trong rừng làm bạn với trăng.Chiến thắng ,người lính về Thành Phố. Cuộc sống đổi thay. Người lính được sống trong nhà cao cửa rộng « ánh trăng » « tri kỉ » năm nào giờ bổng trở thành « người dưng »
« Từ hồi về Thành Phố
quen ánh điện , cửa quan
vầng trăng đi qua ng
như người dưng qua đường”
Biểu hiện của lối sống bội bạc đáng phê phán
Tình huống bất ngờ gặp lại vầng trăng :
Nơi Thành phó hiện đại lắm ánh điện , người ta ít khi chú ý đến ánh trăng . Thật bất ngờ, điện mất, từ ngôi nhà nhà thơ đã nhìn thấy vầng trăng tròn xuất hiện, tự nhiên nhớ bai kĩ niệm nghĩa tình để thức tĩnh lương tri con người.
« Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn- đinhtối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn”
Cảm xúc và suy ngẫm về vầng trăng một thờ bị lãng quên :
Trong phút chốc, sự xuất hiện đột ngột của vầng trăng làm ùa dậy trong tâm trí nhà thơ bao kỉ niệm năm tháng gian lao , bai hình ảnh của thiên nhiên . Nhà thơ thấy « rưng rưng » :
« Ngửa mặt lên nhìn mặt
|có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
Như là sông là rừng »
Từ rưng rưng diễn tả nỗi xúc động đang dâng trào trong lòng tác giả làm cho nước mắt cứ chực trào ra. Một thoáng quên đi vầng trăng tình nghĩa để rồi lại nhớ hơn những kĩ niệm đã qua.
C) kết bài :
- Ba khổ thơ trước hết là một lời tự nhắc nhở về những năm tháng gian lao , gắ bó với thiên nhiên , với đất nước bình dị, hiền hậu.
- Ba khổ thơ còn thể hiện tâm trạng của tác giả trước ánh trăng nơi Thành Phố.
- Giọng điệu thơ thể hiện bằng thể thơ năm chữ, nhịp điệu khi thì trôi chảy khi tự nhiên, nhịp nhàng theo lời kể , khi thì ngân nga thiết tha cảm xúc. Lúc lại trầm lắng biểu hiện sự suy tư.