Vật lý là gì? vật lý hay vật lí?
Vật lý là một môn khoa học nghiên cứu các quy luật của tự nhiên (physics phiên âm từ chữ cái Hy Lạp φύσις có nghĩa là “tự nhiên”)
Vật lý là gì? vật lý hay vật lí?
một hiện tượng phóng tia lửa điện trong không khí nằm trong chương trình vật lý phổ thông lớp 11
Trong bộ môn vật lý học lại chia nhỏ thành nhiều chuyên ngành khác nhau để nghiên cứu sâu hơn để hiểu về tự nhiên, khám phá tự nhiên, dự đoán các quy luật … phát triển các loại vật liệu mới ứng dụng vào trong đời sống của con người. Các phát minh trong lĩnh vực vật lý giúp loài người có những bước phát triển nhảy vọt cả về tri thức và kinh tế. Trong chương trình vật lý phổ thông cơ bản, bộ môn vật lý đưa vào chương trình các kiến thức cơ bản nhất của cơ học, nhiệt học, điện học, từ học, quang học, vật lý lượng tử, vật lý hạt nhân. Có thể phân loại thành hai mảng chính là vật lý cổ điển lấy các định luật Newton làm nền tảng và vật lý học hiện đại tuân theo thuyết tương đối của Anhxtanh.
Vật lý hay vật lí?
Vật lý hay vật lí tiếng Anh chỉ có một cách dịch duy nhất là physics, tuy nhiên trong ngữ pháp và cách quy định sử dụng “i” và “y” còn nhiều điểm chưa thống nhất khiến người Việt tùy ý lựa chọn. Trong sách giáo khoa viết là Vật Lí, đây là cách viết sau chương trình cải cách của Bộ Giáo dục & Đào tạo. Chính tả tiếng Việt quy ước /i/ đi liền với các phụ âm như /h, k, l, m, s, t/, tuy nhiên tên riêng (Lý Tự Trọng, Chương Mỹ) nếu bắt buộc sử dụng /i/ thì không phù hợp, trong thực tế khi sử dụng “công ti” thay cho “công ty” khiến cho người xem liên tưởng đến “ti” mẹ … cho nên /i/ hay /y/ vật lí hay vật lý đều chấp nhận được tùy vào thói quen sử dụng của mỗi người.
Cùng là sách của nhà xuất bản Giáo dục Viêt Nam nhưng lúc thì vật lí, lúc lại vật lýNhập môn vật lý phổ thông
Trong chương trình vật lý phổ thông, bộ môn vật lý được đưa vào giảng dạy bắt đầu từ lớp 6 ở cấp học trung học cơ sở vật lý được coi là một bộ môn phụ không được quan tâm nhiều như văn và toán. Tuy nhiên bước vào bậc trung học phổ thông, vật lý được coi như một bộ môn chính vì nằm trong tổ hợp các bộ môn xét thi Quốc gia khối A (Toán, Lý, Hóa) và khối A1 (Toán, Lý, Anh) và toàn bộ những nội dung quan trọng nhất đều nằm trong chương trình vật lý cấp trung học phổ thông. Nếu cấp trung học cơ sở bạn chưa làm quen với môn vật lý hoặc chưa biết gì về vật lý thì có thể tạm quên đi nỗi lo lắng về vật lý ở quá khứ và có thể bắt đầu lại từ đầu.
Chương trình vật lý lớp 10 lý thuyết chính là các loại chuyển động cơ, các định luật Newton, các loại lực và phần nhiệt học, chương trình vật lý lớp 11 tập trung chủ yếu vào điện một chiều và quang hình học. Chương trình vật lý lớp 12 chia làm 7 chương chính dao động cơ, sóng cơ, điện xoay chiều, dao động điện từ, sóng ánh sáng, lượng tử ánh sáng và vật lý hạt nhân. Chương trình thi Quốc gia nằm hoàn toàn trong chương trình lớp 12 gần như không nhắc lại kiến thức ở lớp dưới tuy nhiên các mảng kiến thức liên quan ở lớp dưới sẽ giúp bạn nắm chắc sẽ hiểu sâu hơn cũng như hình thành tư duy, cách học bộ môn vật lý ở lớp trên.
Bắt đầu học vật lý như thế nào?
Chọn hệ quy chiếu gốc thời gian là lúc bắt đầu học lớp 10, rất may mắn bạn đang được học lại gần như toàn bộ từ đầu, các khái niệm mới, định nghĩa mới, quy định mới đều được học từ đây, tuy nhiên để hiểu nó bạn cần có kiến thức toán liên quan tối thiểu, toán véc tơ cho vật lý, các phép toán biến đổi, toán lượng giác, toán phương trình, bất phương trình. Nếu kĩ năng toán, kiến thức toán của bạn yếu thì học vật lý rất là vất vả. Nếu bạn khởi động từ lớp 11 thì chương trình vật lý lớp 11 tương đối nhẹ, nhưng các hiện tượng điện và từ đều là các hiện tượng không nhìn thấy trực tiếp bằng mắt thường nên hơi khó hình dung, nên tìm kiếm thêm các thí nghiệm trên mạng để dễ ghi nhớ hơn. Cuối cùng điểm xuất phát của bạn nếu là lớp 12 thì không gì khác muốn hiểu bạn chỉ còn các học thuộc lòng nhiều, trao đổi và giải bài tập thật nhiều để bù lại cho quãng thời gian đã lãng phí phía trước.
Phương pháp chung cho bộ môn vật lý: xét trong hệ quy chiếu với mục đích là thi vật lý đạt điểm cao
1/ Lý thuyết phải đi kèm với công thức
Nội dung một định luật vật lý khá dài có thể bạn không nhớ hết được cũng không sao nhưng công thức buộc phải ghi nhớ. Khi ghi nhớ công thức cần lưu ý đến tên các đại lượng có trong công thức và đơn vị của từng đại lượng trong công thức đó.
VD: công thức của định luật vạn vật hấp dẫn
Trong đó
- Fhd: lực hấp dẫn (N)
- m1; m2: khối lượng của các vật (kg)
- r: khoảng cách giữa hai vật (m)
- G=6,67.10 -11 Nm2/kg2
việc nhớ tên và đơn vị chuẩn của công thức giúp bạn vận dụng giải nhanh các bài tập áp dụng công thức.
2/ Vận dụng công thức giải nhanh các câu hỏi trắc nghiệm, tự luận sách giáo khoa và sách bài tập trước.
VD: một chất điểm đang chuyển động với vận tốc 36km/h thì hãm phanh chuyển động thẳng chậm dần đều, hỏi sau bao lâu thì vật dừng lại biết rằng xe đi thêm được 100m kể từ thời điểm hãm phanh. Tính quãng đường mà vật đi được trong giây cuối cùng.
bước 1:bài toán liên quan đến kiến thức chuyển động thẳng chậm dần đều vậy các công thức liên quan là
v=v0 + a.t; s=v0t + 0,5at2; v2 – v02=2as; trong đó: v0: vận tốc ban đầu(m/s), v: vận tốc tức thời (m/s), t: thời gian (s), s: quãng đường (m).
các giả thiết chính của bài toán: chất điểm đang (lúc trước) … thì (lúc sau) … => v0=36km/h; dừng lại => v=0, đi thêm => s=100m
câu hỏi: sau bao lâu => tính thời gian; sgiây cuối=? câu này khó vì không có công thức tính.
khả năng phân tích đầu bài là một kỹ năng tự hình thành, hoặc bạn được thầy (cô) chỉ dạy cho trong một quá trình dài luyện tập, vì vậy nếu ban đầu chưa có cũng không sao hãy trao đổi và thảo luận nhiều hơn. Trong quá trình phân tích bài toán hãy chỉ ra chỗ khó của bài toán để sau khi giải xong phân tích lại tại sao lúc đầu mình đánh giá là khó cần lưu ý những gì khi giải dạng bài toán này. Lặp đi lặp lại nhiều lần kỹ năng giải toán của bạn sẽ được nâng cao.
bước 2:tóm tắt đổi đơn vị
v0=36km/h=10m/s; v=0; t =? sgiây cuối=?
bước 3:áp dụng công thức:
+/ Chọn các công thức từ kiến thức liên quan đến câu hỏi và giả thiết từ cụ thể:
v=v0 + a.t (1) muốn tính được t phải biết a mặt khác v2 – v02=2as (2), từ (2) tính được a thay vào (1) để tính t
+/ Không có công thức tính trực tiếp thì đây là phần lý thuyết nâng cao bạn có thể tự suy luận ra bằng tư duy toán học và vật lý, hoặc có thể hỏi người khác, hoặc lên mạng hỏi đáp, chỉ cần làm một lần sau này gặp các câu tương tự sẽ tự giải được.
bước 4:biến đổi toán học, thay số, tính toán tìm ra kết quả kèm đừng quên theo đơn vị => xong.
3/ Học tập trực tuyến, làm bài tập trắc nghiệm trực tuyến:
Hiện nay có rất nhiều trang mạng cung cấp từ trả phí đến miễn phí các bài giảng, ưu điểm là bạn có thể xem đi xem lại, nghe đi nghe lại, trao đổi thảo luận trực tiếp nên dễ tiếp cận và dễ ghi nhớ.