Hoàng Lê nhất thống chí
“Hoàng Lê nhất thống chí” là một cuốn tiểu thuyết lịch sử bằng chữ Hán được viết theo thể chương hồi do nhiều tác giả trong Ngô Gia Văn Phái (Ngô Thì Chí, Ngô Thì Du…) sáng tác. Đây là một bức tranh sâu rộng vừa phản ánh được sự thối nát, suy tàn của triều đình Lê Trịnh, vừa phản ánh được sự phát triển của phong trào Tây Sơn.
Mời các bạn học sinh tham khảo thêm:
I.Vài nét về nhóm tác giả Ngô gia văn phái:
– Nhóm tác giả thuộc dòng họ Ngô Thì.
– Quê: Hà Tây (nay thuộc Hà Nội)
+ Ngô Thì Chí :(1753- 1788)làm quan dưới thời Lê Chiêu Thống .Là người tuyệt đối trung thành với nhà Lê. Ông là người viết 7 hồi đầu của tác phẩm.
+Ngô Thì Du(1772- 1840)anh em chú bác ruột với Ngô Thì Nhậm .Học giỏi nhưng không đỗ đạt gì.Dưới triều Tây Sơn ông ẩn mình ở vùng Kim Bảng (Hà Nam).Ông là tác giả 7 hồi tiếp của Hoàng Lê nhất thống chí.
II.Tác phẩm :
– Tác phẩm viết bằng chữ Hán.
– Ghi chép về việc thống nhất của vương triều nhà Lê vào thời điểm Tây Sơn diệt Trịnh .
– Hoàng Lê nhất thống chí viết về những sự kiện lịch sử ->Là một cuốn tiểu thuyết lịch sử viết theo lối chương hồi.
– Tác phẩm tái hiện chân thực bối cảnh lịch sử đầy biến động của nước ta.
+Khởi đầu là sự sa đoạ thối nát của các tập đoàn phong kiến.
– Lê Hiển Tông cam phận làm bù nhìn , bạc nhược “Chúa gánh cái lo, ta hưởng cái vui”
– Lê Chiêu Thống :đê hèn , khuất phục trước Mãn Thanh.
– Lê Duy Mật..
– Trịnh Sâm hoang dâm , vô độ..
– Cuộc nổi dậy đầy hào khí của p/tTây Sơn.
– Nguyễn Huệ đánh tan giặc Mãn Thanh , lập nên triều Tây Sơn.
III.Phân tích hình ảnh người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ.
Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm , người anh hùng Ng.Huệ.
Hoàng Lê nhất thống chí
Thân bài:
– Nguyễn Huệ là con người hành động mạnh mẽ , quyết đoán : ông luôn hành động một cách xông xáo , nhanh gọn ,có chủ định và rất quả quyết :
+Nghe tin giặc đến Thăng long “thân chinh cầm quân đi ngay”
+Tế cáo trời đất , lên ngôi hoàng đế.
+”Đốc thúc đại binh “ra Bắc.
+Tuyển mộ quân lính.
+Mở cuộc duyệt binh ở Nghệ An.
+Phủ dụ tướng sĩ.
+Định kế hoạch hành quân ,đánh quân giặc , kế hoạch đối phó với nhà Minh sau chiến thắng .
– Trí tuệ sáng suốt , nhạy bén.
+Phân tích tình hình thời cuộc và thế tương quan ta- địch.
+Lời phủ dụ tướng sĩ :
– Khẳng định chủ quyền dân tộc.
– lên án hành động phi nghĩa của kẻ thù.
– nêu dã tâm của giặc.
– Nhắc nhở truyền thống đánh giặc.
Kêu gọi quân lính ->lời hịch ngắn gọn.
– Xét đoán người , dùng người .
+ý chí quyết thắng và tầm nhìn xa trông rộng .
+Tài dụng binh như thần – cuộc hành quân thần tốc.
+Hình ảnh lẫm liệt trong chiến trận :trận Ngọc Hồi , Đống Đa.
+Chỉ huy trận đánh…….
-> Đánh thắng kẻ thù
-> Tác giả đã ghi lại các sự kiện l/s diễn ra khẩn trương qua từng mốc thời gian , miêu tả cụ thê từng hành động lời nói của nhân vật thể hiện rõ hình ảnh người anh hùng quả cảm , mạnh mẽ, trí tuệ sáng suốt , nhạy bén , tài dùng binh như thần , là người tổ chức và là linh hồn của chiến công vĩ đại .
->Niềm tự hào của dân tộc.
IV. Sự thảm bại của quân tướng nhà Thanh được tác giả miêu tả như thế nào?
– Tôn Sĩ Nghị bất tài ,không nắm được tinhg hinhg thực tế ,kiêu căng tự mãn.
-Quân tướng hèn nhát , thảm bại .Khi nghe tiếng quân TS , quân Thanh ở trong đồn Hạ Hồi “ai nấy rụng rời sợ hãi liền xin ra hàng “….”bỏ chạy tán loạn ,giày xéo lên nhau mà chết”…
V.Số phận bi đát của vua tôi Lê Chiêu Thống :
– Vì lợi ích của dòng họ , vị thế của nhà Lê mà trở thành những kẻ phản bội , cõng rắn cắn gà nhà , đi ngược lại quyền lợi của dân tộc.
– Đớn hèn nhục mạ trước quân Thanh.
– Tháo chạy thục mạng ,cướp cả thuyền của dân qua sông…