Hướng dẫn soạn bài cây bút thần (Truyện cổ tích Trung Quốc):
I. Đọc – hiểu văn bản
Câu 1.
- Kiểu nhân vật có tài năng kì lạ.
- Alađanh và cây đèn thần. Aliaba và bốn mươi tên cướp.
Câu 2. Những yếu tố đã giúp cho Mã Lương vẽ giỏi.
- Em dốc lòng, hằng ngày chăm chỉ luyện tập, không bỏ phí một ngày, Mã Lương có năng khiếu và đam mê hội họa.
- Những bức tranh của em vẽ là do kiến thức thực tế hằng ngày mà em tiếp xúc.
- Được thần ban cho cây bút để thổi linh hồn cho vật vẽ.
- Tài năng kỳ lạ của Mã Lương là sự kết hợp của lòng đam mê, khổ công tập luyện ; là sự quan sát và tiếp xúc thực tế cuộc sống quanh mình. Và điều kỳ diệu là có cây bút thần. Hai yếu tố trên giúp cho yếu tố thứ ba thăng hoa.
Câu 3.
a. Với người nghèo.
- Mã Lương vẽ cuốc cày, đèn, thùng nước, để cho họ có những vật dụng sản xuất, sinh hoạt.
- Mã Lương đã thể hiện tấm lòng nhân hậu giúp đỡ hết lòng những người cùng khổ. Em dùng tài năng của mình để làm nhẹ bớt gánh nặng trong cuộc sống của người nghèo.
b. Với tên địa chủ.
- Hắn rất tham lam độc ác, bắt Mã Lương để dụ dỗ dọa nạt.
- Mã Lương đã vẽ cung tên bắn hắn ; đã trừng phạt kẻ giàu có mà vẫn còn tham lam, hung hăng, ác độc.
c. Với nhà vua.
- Nhà vua là kẻ rất tàn ác với dân nghèo. Mã Lương rất căm ghét.
- Bắt buộc phải vẽ, Mã Lương đã làm trái yêu cầu của vua, Mã Lương vẽ cóc, gà trụi lông thay vì vẽ rồng, phượng. – Nhà vua cướp bút để vẽ :
- Những dãy núi vàng là những tảng đá lớn.
- Từng thỏi vàng thành con mãng xà.
- Cây bút thần chỉ có hiệu nghiệm trong tay Mã Lương.
- Kết quả : Mã Lương chấp nhận vẽ biển cả, vẽ thuyền cho vua đi để vẽ sóng dữ dội chôn vùi vua và triều đình tàn ác của y.
- Mã Lương dùng bút thần để tiêu diệt những kẻ có quyền lực, tham lam, độc ác ; tiêu diệt kẻ thù hung tàn của nhân dân.
Câu 4. Có thể chọn chi tiết vẽ biển và thuyền cho nhà vua cùng triều đình đi chơi.
- Ta cứ tưởng Mã Lương chấp nhận lời yêu cầu và nghe theo lời dụ dỗ của vua (dùng bạc vàng và hứa gả công chúa cho). – Thực ra, đây là cơ hội để em dùng sóng biển vùi vua quan triều đình xuống biển.
- Cây bút thần đã từng làm ta kinh ngạc bởi vì vẽ được chim, cá, đồ vật… Đó là những gì định hình. Ở đây bất ngờ hơn, bút thần còn vẽ được biển và sóng gió… sự trừng phạt của Mã Lương diễn ra trong một thời gian dài khiến ta rất hả hê.
Câu 5. Ý nghĩa.
– Thể hiện quan niệm của nhân dân về công lý xã hội :
- Những người lao động nghèo khổ và bị áp bức luôn yêu thương nhau và nhờ vậy mà san sẻ được những gánh nặng nghèo đói.
- Kẻ thống trị và cường quyền nhất định bị tiêu diệt.
– Quan niệm của nhân dân về mục đích của tài năng nghệ thuật.
- Nghệ thuật phải được nuôi dưỡng từ thực tế.
- Nghệ thuật phải có ích với nhân dân.
- Nghệ thuật phải chiến đấu tiêu diệt cái ác.
– Thể hiện ước mơ những khả năng kì diệu của con người.